Số liệu tính toán chống lại Trung quốc trong chính cuộc chiến của họ với Trump.
Kể từ khi giá trị hàng xuất khẩu từ Trung quốc vào Mỹ gấp 3 lần giá trị tương tự từ Mỹ sang Trung quốc thì Tổng thống Trump có nhiều dư địa để thử thách thuế quan với Trung quốc, đặc biệt khi “đánh thuế” là vũ khí yêu thích của Trump trong xung đột thương mại lần này. Trump ý thức rõ điểm mạnh này và đã đe đọa sẽ đánh thuế lên tất cả 524 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung quốc, trong khi đó Mỹ chỉ xuất khẩu 188 tỷ USD hàng hóa sang Trung quốc. Vì thế xét ở khía cạnh thuế quan, rõ ràng Trung quốc là nước yếu thế và dễ chịu tổn thương hơn khi họ là một nước xuất khẩu cực kỳ lớn.
Tuy nhiên, Trung quốc vẫn còn những công cụ khác để thay đổi điều này, một trong số đó là trái phiếu chính phủ Mỹ, khi Trung quốc có thể đột ngột bán ra gần 1.500 tỷ USD trái phiếu mà họ đang nắm giữ. Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng nhận định, “Hành động bán phá giá trái phiếu kho bạc Mỹ ra thị trường sẽ dẫn đến những tác động tiêu cực cho Washington. Điều này sẽ tạo ra thêm dư địa cho chiến thuật phá hoại ngầm của Bắc Kinh và gây ra sự tổn thương rộng lớn cho nền kinh tế Mỹ.”
Việc Trung quốc bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ là một viễn cảnh rất hấp dẫn với các nhà kinh tế, tuy nhiên lại không được cho là có thể xảy ra. Thực tế, nếu nó diễn ra, đương nhiên sẽ gây trở lại cho nền kinh tế Mỹ, tuy nhiên nó lại ảnh hưởng bất lợi cho Trung quốc nhiều hơn những gì nó gây ra cho Mỹ.
Trung quốc chính thức nắm trong tay khoảng 1.200 tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ, 200 tỷ USD trái phiếu của các tổ chức chính phủ khác như Fannie Mae, bên cạnh đó còn 100 tỷ USD trái phiếu khác được báo cáo là đang cất giữ ở bên ngoài Trung quốc. Do đó, tổng giá trị trái phiếu mà Trung quốc năm giữ vào khoảng 1.500 tỷ USD, với giá trị này, Trung quốc đang là chủ nợ nước ngoài lớn nhất của Mỹ, đây là điều một số nhà phân tích lo lắng về sức mạnh của Trung quốc. Tuy nhiên, 1.500 tỷ đó chỉ tương đương 6% tổng giá trị tất cả số trái phiếu chính phủ Mỹ đang lưu hành, số lượng trái phiếu do nước ngoài nắm giữ chỉ chiếm 30%, 70% còn lại được các tổ chức, cá nhân trong nước mua lại dưới nhiều hình thức.
Vì thế, nếu có động thái bán tháo trái phiếu của Trung quốc thì đương nhiên sẽ gây ra sự rúng động cho thị trường tài chính. Mark Zandi, chuyên gia phân tích của Moody cho biết, “Trung quốc trong nỗ lực leo thang cuộc xung đột thương mại với Mỹ, họ có thể sẽ bán ra hết lượng trái phiếu mà họ đang nắm giữ, việc này sẽ gây ra sự rối loạn, làm tăng lãi suất trái phiếu và phá hoạt thị trường tài chính toàn cầu. Các nhà đầu tư sẽ xem đây là sự leo thang nghiêm trọng và là dấu hiệu báo trước những hành động dài hơi hơn và gây ra nhiều sự phá hoại hơn với nền kinh tế 2 nước.”
Viễn cảnh này xảy ra khi bản thân chính quyền Trump cũng đang phát hành thêm nhiều trái phiếu để tài trợ cho ngân sách khi đã thực hiện nhiều khoản cắt giảm thuế thời gian trước, đây là lý do tại sao một số nhà phân tích càng lo ngại hơn. Brad Setser, cựu quan chức hàng đầu của Bộ tài chính Mỹ và Quỹ tiền tệ quốc tế, hiện đang là thành viên của Hội đồng quan hệ quốc tế, trong một phân tích gần đây cho rằng, “Khi mới nhìn qua thì có vẻ như Mỹ cực kỳ dễ tổn thương bởi những tác động này của Trung quốc nếu điều đó xảy ra.”
“Tuy nhiên khi điều đó thật sự xảy ra, những diễn biến xảy ra tiếp theo là cực kỳ quan trọng khi có thể làm giảm thiệt hại cho Mỹ và quay ngược hậu quả về phía Trung quốc. Fed – Cục dự trữ liên bang Mỹ – trong nỗ lực ngăn chặn khủng hoảng sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ của mình, như cách mà gần đây họ đang làm khi tăng dần lãi suất lên. Điều này sẽ là dấu hiệu đảm bảo cho thị trường, và nếu điều này vẫn chưa đủ, Fed có thể dấn thêm một bước nữa bằng cách mua vào trái phiếu thông qua các công cụ tài chính mà Fed đang có trong tay. Cục dự trữ liên bang đóng một vai trò quan trọng trong viễn cảnh này, khi nó là chủ thể duy nhất có thể mua vào nhiều hơn cả số lượng trái phiếu Trung quốc bán ra.”
Theo diễn biến này, chính bản thân Trung quốc sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực khi lãi suất ở Mỹ tăng cao, và không chỉ với Trung quốc, sự ảnh hưởng này tác động xấu với cả các quốc gia khác. Khi đã bán đi một lượng lớn trái phiếu chính phủ Mỹ, Bắc Kinh sẽ phải tìm các khoản đầu tư mới để thay thế, và điều này là không hề dễ dàng khi trái phiếu Mỹ là tài sản có khả năng thanh khoản tốt nhất trên thế giới. Sự hỗn loạn sẽ bắt đầu từ đây, việc dư thừa nguồn cung tờ bạc xanh khi bán đi trái phiếu Mỹ sẽ làm đồng Nhân dân Tệ tăng giá so với USD, và điều này, gián tiếp, làm giảm giá đồng thời tăng sức cạnh tranh của hàng hóa Mỹ hơn, thúc đẩy xuất khẩu cho Mỹ, trong chiều ngược lại, đồng Tệ tăng giá sẽ làm tăng giá hàng hóa khi xuất khẩu, khiến Trung quốc xuất khẩu khó khăn hơn.
Hành động bán tháo trái phiếu còn làm Trung quốc trở nên lạc lõng hơn trên thế giới khi thay vì tham gia vào thị trường thì lại cố gắng phá hoại hệ thống tài chính toàn cầu. Điều này dẫn tới việc các nhà đầu tư nước ngoài sẽ bỏ rơi Trung quốc sau hàng thập kỷ gắn bó và trở thành một phần không thể tách tời với nền kinh tế nước này. Đây cũng là điều mà nhiều nhà phân tích đã nghiên cứu và chỉ ra, viễn cảnh Trung quốc bán tháo trái phiếu Mỹ sẽ gây tổn thương cho chính họ hơn bất kỳ quốc gia nào khác.
“Nhiều khả năng Trung quốc sẽ không thực hiện hành động liều lĩnh như thế. Khi đối phó lại việc đánh thuế của Trump thì hạ giá đồng Nhân dân tệ là cách hiệu quả hơn nhiều, và thực tế thì đồng Nhân dân tệ đã mất giá 7% so với USD tính từ trung tuần tháng 6 cho đến nay. Điều này đã bù đắp lại phần nào thiệu hại từ các chính sách thuế quan mà Trump đánh lên hàng Trung quốc.”
