Cùng tìm hiểu về hệ thống giáo dục Hoa kỳ

Tổng quan

Hệ thống giáo dục Hoa Kỳ không có quy định chung cho tất cả các bang mà do từng bang quy định. Với đa số trẻ em, chương trình học bắt buộc bắt đầu vào lúc trẻ lên 5 hoặc 6 tuổi, kéo dài trong 12 năm liên tục. Đối với lớp trông trẻ (pre-K) thường dành cho trẻ em từ 3-5 tuổi. Sau khi lên 5-6 tuổi, trẻ em sẽ theo học tiểu học, đây là cấp đầu tiên của hệ thống giáo dục bắt buộc, các cấp học trong hệ thống bao gồm: tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông. Tuy nhiên đối với việc phân chia các lớp ở từng cấp học lại có quy định riêng theo từng bang.

Lớp trông trẻ (pre-K): Không bắt buộc ở hầu hết các bang, dành cho trẻ em từ 3 đến 5 hoặc 6 tuổi.

Tiểu học (Elementary): Cấp học bắt buộc, thường bắt đầu cho trẻ em từ 5-6 tuổi, ở từng bang sẽ có quy định riêng cho số năm học ở cấp này, một số nơi là 5 năm, có nơi lại là 6 năm. Học sinh được miễn học phí.

Trung học cơ sở (Middle School): Tùy vào quy định của từng bang ở cấp tiểu học đã nhắc đến ở trên mà học sinh sẽ bắt đầu học trung học từ năm lớp 6 hoặc lớp 7. Học sinh cũng được miễn học phí ở cấp này như Tiểu học.

Trung học phổ thông (High School): Cấp học này cũng k có quy định chung mà tùy vào từng bang, có bang bắt đầu học phổ thông vào năm 14 tuổi (lớp 9), có nơi bắt đầu năm 15 tuổi (lớp 10). Tuy nhiên, tất cả các bang đều kết thúc chương trình học phổ thông vào năm 18 tuổi (lớp 12).

Các bạn có thể xem bảng tóm tắt sau đây sẽ dễ hình dung hơn về các cấp học ở Mỹ:

Trên đây chỉ là ví dụ 2 trong nhiều cách phân chia cấp học của các bang ở Mỹ, còn có nhiều cách phân chia cấp học khác. Ngoài ra, còn một hình thức giáo dục khác nữa là Học tại gia, quy định cũng khác nhau ở từng bang, có nơi yêu cầu phải báo cáo chất lượng học tập của học sinh cho nhà trường, có nơi yêu cầu cha mẹ phải có bằng cấp để dạy học, tuy nhiên có những nơi không có yêu cầu gì cả, tất nhiên hình thức học này được luật pháp thừa nhận và học sinh vẫn có thể thi vào các trường cao đẳng, đại học nếu muốn.

Thông tin chi tiết đối với từng cấp học

Lớp trông trẻ, Nhà trẻ

Lớp học này hoàn toàn tự nguyện và thường bắt đầu với trẻ em từ 3 đến 5 hoặc 6 tuổi. Các nhà trẻ thường được thành lập bởi các công ty tư nhân, tổ chức cộng đồng hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ, mục đích của lớp học dạng chủ yếu là truyền đạt kỹ năng về ngôn ngữ cho trẻ em và làm quen với chương trình học tiểu học.

Do không phải là cấp học bắt buộc nên không có Nhà trẻ công lập, nếu phụ huynh muốn con theo các lớp này thì phải tự liên hệ với cơ sở tư nhân mà họ muốn con theo học. Mặc dù là các cơ sở tư nhân, tuy nhiên có khá nhiều bang có chính sách tài trợ cho các cơ sở này, do đó vẫn giảm thiểu được gánh nặng về học phí cho các phụ huynh. Thống kê cụ thể thì có 43 bang (và Quận Columbia; Đảo Guam) có chương trình tài trợ này, chỉ có duy nhất 07 bang không có chính sách tương tự.)

Tiểu học

Bắt buộc với trẻ em  từ khoảng 5-6 tuổi tùy từng bang, học sinh được miễn học phí và các trường thường được đặt gần các vùng dân cư để học sinh tiện theo học.

Bắt đầu từ lớp mẫu giáo, cấp học này có thể kéo dài từ 5 đến 6 lớp. Học sinh nếu thỏa mãn được yêu cầu tối thiểu thì sẽ được lên lớp, trường hợp không đạt được yêu cầu thì phải học lại năm đó, với đa số các trường thì học trung bị điểm trung bình là F thì sẽ phải ở lại (theo hệ thống thang điểm ABCDEF).

Chương trình học ở cấp này cũng tùy theo từng bang, không có quy định cụ thể ở cấp liên bang, tuy nhiên nội dung học khá rộng, hướng đến việc phát triển các kỹ năng cơ bản cho học sinh, ví dụ: đọc hiểu, toán cơ bản, giáo dục thể chất, nhạc, vẽ và cá biệt một số nơi là cả ngoại ngữ.

Trung học cơ sở

Tùy vào từng bang mà cấp học này sẽ bắt đầu vào lúc 11 tuổi (lớp 6) hoặc 12 tuổi (lớp 7), tuy nhiên trong cả 2 trường hợp thì cấp học này đều chỉ kéo dài 3 năm, tức chỉ có 3 lớp.

Học sinh vẫn được miễn học phí ở cấp học này, mức miễn áp dụng cho cả môn bắt buộc và môn tự chọn. Chương trình học tiếp tục mở rộng hơn cấp tiểu học khi đưa thêm vào chương trình học các môn về nghệ thuật, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, thể thao.

Trung học phổ thông

Tùy theo bang, học sinh bắt đầu học từ năm 14 tuổi (lớp 9) hoặc từ năm 15 tuổi (lớp 10), nhưng học từ khi nào thì cấp học này cũng kết thúc vào năm 18 tuổi (lớp 12), có một số nơi cho phép học sinh được phép ra trường sớm hơn nếu được sự cho phép của bố mẹ.

Chương trình học cũng như cấp trung học cơ sở, chia thành môn bắt buộc và môn tự chọn.

Về tổ chức, các trường công lập thường đặt theo các khu vực dân cư để thuận tiện cho học sinh, rất ít mô hình trường chuyên luyện gà nòi như Việt Nam. Ngoài ra có một số trường chuyên môn và trường dạy nghề không phân biệt địa lý, khu vực với học sinh nhập học.

Ngoài các trường công lập, có khoảng 10% học sinh trên nước Mỹ theo học tại các trường tư nhân và khoảng 2 triệu học sinh khác đang học tại gia, đặc biệt học tại gia đang là xu thế mới với các bậc phụ huynh.

Lịch học của học sinh

Một năm học các trường công lập thường bắt đầu vào cuối tháng 8, đầu tháng 9, kết thúc vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6, ngày cụ thể do từng bang, từng trường quy định. Năm học thường chia ra làm 2 học kỳ, giữa mỗi học kỳ là kỳ nghỉ ngắn, một số nơi đặc biệt chia làm 3 học kỳ.

Về giờ học thì có sự khác biệt lớn giữa các trường, các bang, tùy vào điều kiện và tình hình ở từng nơi. Do học sinh thường được đưa đón đến trường bằng xe bus nên thời gian học đã tính cả thời gian đưa đón học sinh. Một số nơi sẽ bắt đầu vào lúc 7 giờ sáng trong khi một số nơi khác lại bắt đầu lúc 8 giờ.

Chi phí học như thế nào?

Đối với trường công lập, học sinh được miễn học phí, nguồn tài trợ chủ yếu là từ thuế bang, tuy nhiên ngoài học phí được miễn ra thì học sinh vẫn phải chi trả thêm các chi phí khác như đồng phục, tiền xe bus đưa đón và cơ sở vật chất nhà trường. Nếu phụ huynh cho con học ở các trường tư thì đương nhiên chi phí sẽ cao hơn các trường công lập.

Mức chi tiêu trung bình ở cấp tiểu học và trung học trong các trường công lập Mỹ là 13.119 USD/học sinh